editor

Keşfedilen son dev karadelik bilimadamlarını şaşırttı

Decrease Font Size Increase Font Size Text Size Print This Page

Amerikan Uzay ve Havacılık dairesi NASA tarafından keşfedilen son karadelik bilimadamlarını hayli şaşırttı. Bunun sebebi ise bu büyüklükteki bir karadeliğin keşfedilen noktada hiç beklenmemesiydi. Güneşin 17 milyar katı daha ağır olan bu dev, uzayın galaksiler açısından hiç te yoğun olmayan bir noktasında keşfedildi. Normalde bu boydaki karadeliklerin sadece bir çok galaksinin bulunduğu uzayın çok yoğun olan yerlerinde olduğu sanılıyordu. Karadelikler galaksilerin merkezinde yer alan ve çekim gücüne ışık dahil hiç bir şeyin karşı koyamadığı uzay nesneleri olarak anılıyor. Işık dahi çekimden kaçamadığı için, renkleri her zaman siyah olarak görünüyor.

NASA, ESA, and D. Coe, J. Anderson, and R. van der Marel (STScI)

Kaynak: NASA, ESA, and D. Coe, J. Anderson, and R. van der Marel (STScI)

(Fotoğrafın büyük hali için lütfen resme tıklayın)

Karadelikler çok büyük kütleli yıldızların yakıtları bitip öldükten sonra kendi içlerine doğru büzülmesinden oluşuyor. Bu büzülme o kadar çok oluyor ki, bütün bir yıldızın kütlesi, bir nokta büyüklüğünde yoğunlaşıyor. İşte bu noktada bilinen bütün fizik kuralları da alt üst oluyor. Daha sonra bu karadelik yakınından geçen herşeyi kendisine çekip yutuyor, ışık da dahil. Bu neredeyse sonsuz çekim gücüne sahip nesneler, bütün galaksileri etrafında döndürüp onların tam merkezinde yer alıyorlar. Örnek olarak bizim galaksimizin merkezinde de bir karadelik bulunuyor ve güneş dahil bütün yıldızlar da bu galaksimizin merkezindeki karadeliğin etrafında dönüyor.

Bu keşif sayesinde bu çok aşırı büyük karadeliklerin daha önce sanılandan çok daha fazla sayıda olduğu tahmin edilmeye başlandı. Güneşin 10 milyar ve daha fazla katı ağırlığındaki kadadelikler dev karadelikler sınıfına alınıyor ve bu keşiften önce bunların sadece 1000 yada daha fazla galaksinin bulunduğu bölgelerde bulunduğu sanılıyordu ama bulunan karadeliğin bulunduğu bölgede sadece 20 kadar galaksi gözlemlendi. Bir benzetme yapmak gerekirse, sadece çok büyük ve kalabalık bir şehrin merkezinde büyük gökdelenler olabileceği sanılıyordu ancak bu keşif ile, kuş uçmaz kervan geçmez yerdeki medeniyete uzak köylerde de çok büyük bir gökdelenin olabileceği görüldü.

Yeni karadeliğin biliminsanlarını şaşırtan başka bir tarafı da, içinde bulunduğu galaksiye göre, kütlesinin daha önce hesapların gerektirdiğine göre 10 kat daha fazla kütleye sahip olması. Bu da gösteriyor ki konu aşırı büyük bir karadelik olduğunda daha önceden elimizde olan ağırlık hesapları pek tutmuyor.

Keşfedilen karadelik dünyamızdan 200 milyon ışık yılı uzaklıkta. Yani o kadar uzak ki, ışık hızı ile giden bir uzay gemisi dünyamızdan bu karadeliğe ancak 200 milyon yılda ulaşabilir, yani korkmamıza gerek yok.

NASA sitesindeki orijinal makaleye buradan ulaşabilirsiniz.

Foto kaynak: NASA, ESA, and D. Coe, J. Anderson, and R. van der Marel (STScI)

 

You must be logged in to post a comment Login